Η παρατεταμένη ύφεση και οι δυσοίωνες προβλέψεις για την οικονομία οδηγούν την αγορά σε εξαθλίωση, με την όποια ανάκαμψη να φαντάζει δυνατή μετά το 2014 και με ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα την έξαρση της ανεργίας. Στο αυτό το καθόλου αισιόδοξο πλαίσιο, το ενδιαφέρον για το franchising έχει κορυφωθεί και ανοίγουν ολοένα και περισσότερα καταστήματα, ως λύση για επιπλέον εισόδημα και ως ανάγκη αυτοαπασχόλησης. 

Είναι τώρα η κατάλληλη εποχή για επενδύσεις; Το case study του frozen yogurt

Η σκέψη να ξεκινήσει κάποιος το δικό του κατάστημα διέπεται από δύο κύριους προβληματισμούς, τα αναγκαία κεφάλαια και την χαμηλή κατανάλωση.

Σαφέστατα δεν είναι η κατάλληλη περίοδος για επενδύσεις της τάξεως των 200 – 500 χιλ. Ευρώ που π.Κ. (προ Κρίσης) ήταν εφικτές, κυρίως λόγω των δυνατοτήτων για τραπεζικές δανειοδοτήσεις. Σήμερα, τα αναγκαία κεφάλαια για την δημιουργία επιχειρήσεων μέσω franchise κυμαίνονται από 20 – 120 χιλ. Ευρώ και απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε όσους επιθυμούν (και δεσμεύονται) να ασχοληθούν πλήρως με τη νέα τους δραστηριότητα. Διακρίνουμε δυο κατηγορίες επενδυτών:

α/. τους αυτοαπασχολουμένους, αυτούς που ξεκινούν το δικό τους κατάστημα με σκοπό να αφιερωθούν πλήρως σε αυτό, δηλαδή 12+ ώρες ανά ημέρα, 6 ή 7 ημέρες ανά εβδομάδα, διασφαλίζοντας μια σίγουρη απόδοση που θα τους καλύπτει τα προσωπικά και οικογενειακά έξοδα και προσδοκώντας σε επιπλέον κέρδος, εφόσον σταθούν τυχεροί ή όταν επέλθει μια μικρή, τουλάχιστον, ανάκαμψη στην οικονομία.

β/. τους επενδυτές, που εστιάζουν σε συγκεκριμένα concept, τα οποία απαιτούν μικρό έλεγχο, μειωμένες ανάγκες σε ικανότητες προσωπικού (π.χ. αποκλείονται οι δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών) και με την υποστήριξη της μητρικής εταιρείας διασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία τους, με αποδόσεις πολλαπλάσιες από οιοδήποτε επενδυτικό προϊόν (προθεσμιακούς, αμοιβαία κ.ο.κ.).

Σε αυτό το πλαίσιο, εντός του έτους έχουν ήδη ξεκινήσει περίπου 100 νέα franchise καταστήματα, όπως αναφέρει πρόσφατη έρευνα που διενεργήθει από το ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ FRANCHISE. Αυτό, όμως, που είναι ιδιαίτερα σημαντικό, όπως αναφέρει o κος Πλάτων Μαλλικούρτης, εκδότης του περιοδικού FRANCHISE BUSINESS, αφορά στη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα και μακροχρόνια απόδοση που παρέχει το franchising και με πρόσφατο παράδειγμα το προϊόν της χρονιάς, το frozen yogurt. Περισσότερα από 200 νέα μοντέρνα γιαουρτάδικα στήθηκαν από Πάσχα μέχρι σήμερα σε κάθε γειτονιά, με αυτά που ανήκουν σε μια οργανωμένη αλυσίδα franchise να μη ξεπερνούν τα 50 και το αποτέλεσμα έρχεται στο θέμα της βιωσιμότητας να επιβεβαιώσει γρήγορα ότι περισσότερα από τα μισά (δηλ. 100) δεν θα καταφέρουν να επιζήσουν μέχρι το Πάσχα του 2013, καθώς δεν διαθέτουν concept, marketing, προϊόντα, περιθώρια κέρδους και κυρίως η επιλογή του σημείου ήταν επιπόλαιη και βιαστική. Αντιθέτως, αλυσίδες δικαιόχρησης που ξεκίνησαν νωρίς, σήμερα, διαθέτουν σημαντικό πλήθος καταστημάτων σε καίρια σημεία, καλά μελετημένα και αναπτύσσονται τόσο αριθμητικά, εντός και εκτός Ελλάδος, όσο και σε επίπεδο κύκλων εργασιών και κερδοφορίας δικαιοδόχων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το chillbox, που πρωτοξεκίνησε τον Φεβρουάριο και αριθμεί πλέον κοντά σε 25 σημεία, μια εξαιρετική ανάπτυξη και κυρίως προσεγμένη και αυστηρά μελετημένη. Αλλά και αλυσίδες που εμφανίστηκαν λίγο αργότερα στην αγορά, όπως η Start Yoging, παρουσιάζουν μια θεαματική πορεία με ένα δυναμικό λανσάρισμα 5 νέων καταστημάτων εντός Αυγούστου να αριθμεί σύντομα σε 10 σημεία. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο F, ο κος Πάνος Πατρονίδης, Γενικός Διευθυντής της Start Yoging «Χρειάσθηκαν μήνες προετοιμασίας για να πούμε ότι ξεκινάμε. Μελετήσαμε τόσο τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας, όσο και τις τάσεις στο εξωτερικό, επενδύσαμε και ενσωματώσαμε know how από Ελλάδα και Καναδά για να καταλήξουμε σε ένα διαφοροποιημένο και καινοτόμο concept που αξιοποιεί το brand Ελλάδα, χρησιμοποιώντας ελληνικές πρώτες ύλες, το οποίο, όμως να απευθύνεται με την ίδια δύναμη τόσο στον Έλληνα, όσο και στον ξένο, είτε τουρίστα που θα καταναλώσει εντός της χώρας, είτε σε αυτόν που θα γευθεί το προϊόν και θα ενθουσιασθεί με το concept στη χώρα του, καθώς άμεσος στόχος μας είναι η ανάπτυξη εκτός συνόρων. Επίσης, δώσαμε τεράστιο βάρος στην εξομάλυνση της εποχικότητας με προϊόντα φθινοπωρινά, προϊόντα χειμωνιάτικα, προϊόντα για κάθε εποχή του έτους, αλλά και για κάθε επετειακή περίοδο (π.χ. Αγ. Βαλεντίνου). Αφού σχεδιάσαμε ένα ολοκληρωμένο business plan και καλύψαμε κάθε ανάγκη, τότε ξεκινήσαμε και το franchising».

Με το πρόσφατο παράδειγμα του frozen yogurt, αλλά και αναπολώντας το παρελθόν, όπου κλάδοι όπως τα videoclubs, οι αναγομώσεις, οι μικροεπισκευές αυτοκινήτων σημείωσαν μια ραγδαία ανάπτυξη και στη συνέχεια ξεφούσκωσαν συμπαρασέρνοντας όλους όσους επένδυσαν, σημειώνουμε ότι σήμερα τα franchise καταστήματα και στους ανωτέρω (black lisited) κλάδους επιβιώνουν, αν όχι όλα, πολλά από αυτά, ενώ τα σχετικά αυτόνομα καταστήματα στην πράξη δεν υφίστανται.

Προς αποφυγή συγχύσεων, να αναφέρουμε ότι ουδεμία σύγκριση υπάρχει μεταξύ frozen yogurt και (π.χ.) videoclubs, καθώς τα δεύτερα υπέφεραν αρχικά από την έλευση του DVD, στην συνέχεια από τα δωρεάν DVDs των εφημερίδων και πλέον από το downloading, παράνομο και μη. Το frozen yogurt, από την άλλη διαθέτει πλεονεκτήματα που του προσδίδουν σημαντικές αντοχές στον χρόνο, πόσο μάλλον όταν τα franchise concepts εμπλουτίζουν την προϊοντική γκάμα τους και ανάγονται σε σημεία διασκέδασης υγιεινών εδεσμάτων.

Συμπερασματικά, κάθε εποχή είναι κατάλληλη για επενδύσεις. Πάντα υπάρχει ένα σοβαρό αντικείμενο – κλάδος να επενδύσεις. Απλά, σήμερα, είναι πολύ λιγοστές οι σχετικές επιλογές. Από την άλλη, σήμερα είναι το ιδανικό timing να ξεκινήσει κάποιος την δική του επιχείρηση. Εργασία δεν μπορεί να βρει και αν βρει θα κακοπληρώνεται, χωρίς εργασιακά δικαιώματα και θα ζει σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας. Με το δικό του κατάστημα, όχι ότι θα πλουτίσει, ή δεν θα έχει άγχη και ανασφάλειες, αλλά θα είναι δικιές του και όχι του προϊσταμένου του, θα έχει προοπτικές τις οποίες ο ίδιος θα χαράξει και θα ακολουθήσει και δυστυχώς είναι για πολλούς (τυχερούς) η μόνο επιλογή στην άβυσσο της ανεργίας.