Μετά από επτά χρόνια, όχι απλά συνεχιζόμενης, αλλά επιδεινούμενης, κρίσης - μιας κατάστασης που προτιμάμε να χαρακτηρίζουμε ως ύφεση, προσπαθώντας να απαλύνουμε την αίσθηση που προκαλεί η λέξη - μιας επταετίας όπου βασιλεύει η ατολμία και η αναποτελεσματικότητα, η επιχειρηματικότητα μαστίζεται από μειωμένη κατανάλωση, αλλεπάλληλες φοροκαταιγίδες και κυρίως από πλήρη αστάθεια και αβεβαιότητα.
Η Τρόικα (ή αλλιώς Οι Θεσμοί), σε πλήρη εναρμόνιση με την Ελληνική Κυβέρνηση, το 2015 έθεσαν σε εφαρμογή ένα ανελέητο σχέδιο, αν όχι με στόχο, σίγουρα με αποτέλεσμα την εξαθλίωση των ανίσχυρων κοινωνικών ομάδων, την πλήρη απαξίωση της μεσαίας τάξης και τον εξαναγκασμό είτε σε μετανάστευση, είτε σε πτώχευση των όσων εναπομεινάντων ισχυρών επιχειρηματικών μονάδων.
Σαφέστατα δεν κλείνουμε τα μάτια μας στις απαράδεκτες, καταστροφικές και ταυτόχρονα γελοίες παθογένειες του «συστήματος», από τα υπέρογκα δάνεια και τις ανεξόφλητες υποχρεώσεις προς το Δημόσιο των «δήθεν» μεγαλοσχημόνων, τις μίζες και τη ρουσφετολογία των γνωστών πολιτικών φυσιογνωμιών μέχρι τις πλασματικές και πολλαπλές συντάξεις, όπως και την πλήρη φυσική απουσία πλήθος διορισμένων (βολεμένων) παιδιών του «συστήματος», μέσω μισθοδοσίας ή μπλοκακίου… Η λίστα, δυστυχώς, όχι μόνο είναι ατελείωτη, αλλά και ποτέ δε σταματά, αφού το κάθε κυβερνητικό σχήμα, λιγότερο ή περισσότερο, εκούσια ή ακούσια, συνεχίζει να τροφοδοτεί την ίδια αρρωστημένη δυναμική.
Τα δεινά της κρίσης, τα άδεια ταμεία των τραπεζών και των ασφαλιστικών ταμείων, τις επαύλεις και την χλιδή των vip πολιτικών και επιχειρηματιών πληρώνει ο κάθε απλός Έλληνας, με την δυναμική της ιδιωτικής οικονομίας να εξακολουθεί να υφίσταται, εν μέσω οικονομικού ολοκαυτώματος, ως επί τω πλείστον ασθμαίνουσα, με ισχυρές περικοπές και λιγοστές αναπτυξιακές κινήσεις.
Αν κάποιος παράγει σε αυτή την χώρα, σίγουρα δεν είναι ο δημόσιος τομέας. Περιορισμένη βιομηχανική και αυξητική τουριστική παραγωγή, ισχυρή ναυτιλία, εμπορικές και τεχνολογικές δραστηριότητες, μεταφορές κ.ο.κ. ανήκουν στον ιδιωτικό τομέα, που συνεχίζει να κάνει αυτό που ξέρει, να δημιουργεί προστιθέμενη αξία και να πουλά, δημιουργώντας (ή πλέον διατηρώντας) θέσεις εργασίας και εμφανίζοντας κέρδη, τα οποία όμως πρέπει να φορολογηθούν ανελέητα για να διατηρήσουν το «σύστημα».
Από τη μια το κέρδος φέρνει ανάπτυξη, επενδύσεις, νέες θέσεις εργασίας, περισσότερο κέρδος, μεγαλύτερη ανάπτυξη.
Από την άλλη το κέρδος διώκεται, θεωρείται μίασμα και αμάρτημα, με μια περίεργη πρακτική: ισοπέδωση όλων των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με αξίωμα ότι όλοι φοροδιαφεύγουν ανεξέλεγκτα και ότι είναι εχθροί της χώρας και όχι μέλη της, ασχέτως αν τελικά ο ιδιωτικός τομέας αποτελεί τη μοναδική, μάλλον, ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας. Αύξηση φορολογικών συντελεστών, αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, 100% προκαταβολή φόρου, τέλος επιτηδεύματος, περιορισμοί στη κίνηση κεφαλαίων, μηδενική πρόσβαση σε δανεισμό, αδρανείς επιδοτήσεις κ.ο.κ. Το απόλυτο πλαίσιο απο-επενδύσεων.
Παρ’ όλα αυτά κάποιοι συνεχίζουν να αρέσκονται στο ότι η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες και μας παραπέμπουν σε ασιατικά ιδεογράμματα…
ΚΡΙΣΗ. ΜΙΑ ΛΕΞΗ – ΔΙΤΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ
Οι ευκαιρίες στο franchising είναι δυο ειδών, αυτές για τους δικαιοπαρόχους και αυτές για τους δικαιοδόχους. Οι πρώτες έχουν ως σκοπό (Α.α) την ταχεία δημιουργία ενός ισχυρού δικτύου (της χρυσής κότας!!!), που θα δημιουργεί συνεχή και αυξανόμενα έσοδα και κέρδη προς τη μητρική εταιρεία, μέσω – απαραιτήτως – συνεχούς βελτίωσης και καθολικής υποστήριξης, ή… (Α.β) την ταχεία συγκέντρωση εσόδων και κερδών μέσω αυξημένων αρχικών χρεώσεων κάθε είδους!!! Οι δεύτερες έχουν ως σκοπό (Β) τον εντοπισμό μιας ευκαιρίας, ενός σωστού concept, από τον δικαιοδόχο και την δημιουργία ενός καταστήματος, όπου συνήθως θα αυτο-απασχολείται και θα αμείβεται καλά, με σταθερότητα και με αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας.
Ναι, σε καθεμία από τις παραπάνω περιπτώσεις υπάρχουν ευκαιρίες στο franchising.
Αλυσίδες franchise μεγαλούργησαν εν μέσω κρίσης, είτε αφού διαπίστωσαν, είτε τυχαία εκτέθηκαν σε αναδυόμενους κλάδους – κενά της αγοράς, είτε ακολούθησαν ή συμπαρασύρθηκαν από τον πρώτο – ηγέτη του κλάδου, δημιουργώντας ή επανεφευρίσκοντας το νέο προϊόν ή το νέο περιτύλιγμα (βλ. marketing), ή ακόμη αλλάζοντας τους κανόνες σε τιμή, τρόπο εξυπηρέτησης, ποιότητα ή συνδυαστικά.
Η επταετής ιστορία της κρίσης έχει να επιδείξει πολύ γνωστές εταιρίες, όπως «Γρηγόρης Μικρογεύματα», «CoffeeIsland, Mikel», “Chillbox”, “Todaygroup”, “CoffeeBrands”, “Dust & Cream”, “HotHotBurgers”, “Group” Χωριάτικο”, “PinkWoman”, “Nanou”, “Ρεζέρβα”, “ΑΒ Βασιλόπουλος”, “Μασούτης”, “MarketIn”, “Μαρινόπουλος”, “Focaccino” “Yassou”, “Famous”, “Marasil” και λίαν προσφάτως “Nobacco”, “Crislia”, “FunkyBuddha”, “Bubbleicious”, “CoffeeLab”. “IQPerfumerie”, “O-morfia”… μερικά από τα brands που κατόρθωσαν να δημιουργήσουν ένα μοναδικό και αξιοσημείωτο concept.
Κάποια από αυτά δεν κατόρθωσαν να δημιουργήσουν την κρίσιμη μάζα καταστημάτων, γιατί άργησαν να αντιληφθούν τις σημερινές ταχύτητες στην αγορά.
Κάποια άλλα συγκέντρωσαν πλήθος συνεργατών – δικαιοδόχων, δημιουργώντας ή όχι αξιόλογα έσοδα μητρικής και απλά εξαφανίστηκαν ή θα εξαφανισθούν, με ή χωρίς πάταγο.
Κάποια δημιούργησαν με ταχύτητα ένα ισχυρό δίκτυο και πλέον εστιάζονται στην βελτίωση των μονάδων του, έχοντας παγώσει την περαιτέρω ανάπτυξή τους, απλά επειδή δεν υπάρχει λόγος, ενώ άλλα συνεχίζουν αμείωτα την ανάπτυξή τους, τόσο εντός Ελλάδος, όσο και εκτός.
Κάποια έχουν προσφάτως εισέλθει στο προσκήνιο, έχοντας να παρουσιάσουν νεωτεριστικά χαρακτηριστικά, πρωτοτυπίες και καινοτομίες, διαθέτοντας τα εφόδια να γίνουν καλύτεροι από τους καλύτερους, αρκεί να σεβαστούν το περιβάλλον τους.
Το franchising προσδίδει μια εξαιρετικά ισχυρή δυναμική ανάπτυξης σε όλους όσους ανακαλύψουν ή δημιουργήσουν το κενό της αγοράς και στη συνέχεια συγκεντρώσουν «followers - franchisees», οι οποίοι και θα απογειώσουν το concept με τα χρήματά τους και την προσωπική εργασία τους. Οι δικαιοδόχοι είναι αυτοί στους οποίους ο κάθε δικαιοπάροχος μπορεί να μην οφείλει το 100% της επιτυχίας του, αλλά, σαφέστατα, χωρίς τη δική τους συνεισφορά και πίστη κανένα δίκτυο δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα. Η συνέχεια ανήκει στον ίδιο τον επιχειρηματία - δικαιοπάροχο, στη δική του δέσμευση, πάθος, φιλοδοξίες, κουλτούρα, αλλά και διόραση, ικανότητες, συναίσθηση των περιορισμών και των αδυναμιών του. Αυτός είναι που θα εξελίξει το project και που θα υποστηρίξει στα εύκολα και στα δύσκολα το δίκτυό του για να το φτάσει μέχρι εκεί που εκείνος οραματίζεται.
Πόσο ευνοϊκές, όμως, είναι οι συνθήκες για το επιχειρείν δια μέσω του franchising, όταν η επιχειρηματικότητα διώκεται, η κατανάλωση ισορροπεί με αστάθεια σε ακροβατικούς ρυθμούς, τα μεικτά περιθώρια συμπιέζονται λόγω μειωμένων τιμών λιανικής και συνεχών προσφορών ως ενέσεων ρευστότητας, με τα κέρδη να εξανεμίζονται – θυσίες στο βωμό του δημοσίου….
IT IS TIME FOR… ΠΑΙΚΤΕΣ
Αν κάποιος απλά σκεφτεί σε ποιον ανήκουν οι μεγάλες αλυσίδες λιανικής και γενικότερα οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι της χώρας, αν απλά κοιτάξει σε ποιον ανήκουν οι μεγαλύτεροι ισολογισμοί π.χ. στην ένδυση ή στα σούπερ μάρκετ θα διαπιστώσει το προφανές – το ίδιο όταν κάνει μια βόλτα στην αγορά ή σε ένα mall και παρατηρήσει π.χ. τα brands της Inditex και τους πελάτες στα ταμεία έναντι του μικρότερου (συνοικιακού, ανεξάρτητου ή και branded) καταστήματος.
Έχει ξεκινήσει προ πολλού η επέλαση των πολυεθνικών σχημάτων σε κάθε επίπεδο με την Inditex να χτυπά PinkWoman, FunkyBuddha, Crilsia… και τα MediaMarkt το δικό μας ΠΛΑΙΣΙΟ κ.ο.κ. Δεν θα μπορούσε η παγκοσμιοποίηση να μη μας φέρει McDonald’s και Starbucks, διαφορετικά θα ήμασταν μια τριτοκοσμική χώρα (!) και, αν μη τι άλλο, και τα δυο προαναφερόμενα παραδείγματα τα βρήκαν δύσκολα εντός και επί τα αυτά. Όμως οι συνθήκες έχουν αλλάξει και οι παγκόσμιοι όμιλοι διαθέτουν πολύ χαμηλότερο κόστος προϊόντος λόγω τεράστιων πωλήσεων, εξαιρετικά καλύτερο σχεδιασμό και προώθηση προϊόντων λόγω διεθνών επιτελείων στελεχών και ενίοτε έξυπνους τρόπους φοροαπαλλαγών – καλά προστατευμένων τόσο από οικονομικούς, όσο και από νομικούς συμβούλους.
Ειδικά, τα καταστήματα franchise (για να παραμείνουμε στο θέμα μας) έχουν να αντιμετωπίσουν διεθνή ανταγωνισμό στην έδρα τους, ανεξάρτητα μικρά καταστήματα που χτυπάνε τις τιμές λιανικής (επειδή δεν ξέρουν τι κάνουν ή δεν εκδίδουν αποδείξεις ή είναι σε απόγνωση), όπως και τους τυφώνες των φοροεπιδρομών.
Και όμως, αφενός η παγκοσμιοποίηση έχει φέρει τον διεθνή ανταγωνισμό στη χώρα μας, αφετέρου έχει ανοίξει πρόσβαση στα διεθνή κέντρα παραγωγής (βλ. Κίνα και όχι μόνο…), με τον Έλληνα να σχεδιάζει εντός και να παράγει εκτός, πουλώντας τόσο εντός, όσο και εκτός, αξιοποιώντας την εμπειρία του αναφορικά με την γνώση στο realestate (εντός) και το πάθος, φιλότιμο και δέσμευσή του για επιτυχία να τον αναδεικνύει ως ισότιμο διαδικτυακό παίκτη (εκτός).
Η αρχέγονη (!!!) ικανότητα του Έλληνα να εφευρίσκει, να επανεφευρίσκει, να μαθαίνει και να βελτιώνει, να μην έχει περιορισμούς μάθησης και ενεργειών λόγω διαδικασιών, να μην χρειάζεται manuals και να επιχειρεί επιτυχημένα με ή χωρίς κανόνες, σε σταθερά ή κινούμενα περιβάλλοντα… τον ενδυναμώνει και τελικά κατορθώνει να επιβιώσει και να ξεχωρίσει, αντιμέτωπος με κολοσσούς να διακριθεί.
Κι αν στις Η.Π.Α σε κάθε ταινία βλέπουμε τον ήρωά της με ένα κυπελάκι των Starbucks, στην Ελλάδα κάθε πρωί πίνουμε τον καφέ μας στα «Γρηγόρης Μικρογεύματα». Αν αναζητούμε directtrade απευθυνόμαστε στα CoffeeIsland. Αν επιθυμούμε coldbrew πορευόμαστε σε ένα CoffeeLab. Αν, δε, επιλέγουμε ZARA ή Pull & Bearή παραγγέλλουμε Abercrombie & Fitch, BrandyMelville ή Hollister, κάποιοι εκτός χώρας επιλέγουν FunkyBuddha ή Marasil.
Ωστόσο, το όλο θέμα δεν είναι τόσο εύκολο και σε καμία περίπτωση γενικευμένο, καθώς πολύ λίγες εταιρείες έχουν καταφέρει να ανταπεξέλθουν στις σημερινές δύσκολες ως άθλιες συνθήκες του επιχειρείν, αντιμετωπίζοντας πιέσεις τόσο από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό, όπως αναφέραμε ανωτέρω.
Η ευστροφία, οι νοητικές ικανότητες (!), το πείσμα… θωρακίζουν τον Έλληνα επιχειρηματία έναντι των στρεβλώσεων της αγοράς και τον κρατούν ζωντανό, με επιτυχίες στη χώρα του και με αξιοσημείωτη (αν και μειωμένη) δραστηριότητα και στο εξωτερικό.
Η γνώση της τοπικής αγοράς, από το realestate και το ποιο στενάκι ή ποια μεριά του δρόμου «δουλεύει» καλύτερα, μέχρι τα PR του με τους πελάτες του και την συμμετοχή του στα «κοινά» τον ισχυροποιούν μπροστά σε κάθε πολυεθνικό ανταγωνιστή.
Ανεξαρτήτως του προηγούμενου «μπουσταρίσματος», η κατάσταση είναι αρκετά δύσκολη, σε κάθε επίπεδο, δικαιοπαρόχου και ενδιαφερόμενου δικαιοδόχου. Διανύουμε μια εποχή, μόνο για παίκτες… Παίκτες που θα επενδύσουν για να ενοικιάσουν το σωστό σημείο, που θα επιλέξουν το μεγάλο κατάστημα, που θα τολμήσουν, που θα χρεωθούν για να υποστηρίξουν τα αναπτυξιακά πλάνα τους, που θα ρισκάρουν, που θα ξενυχτούν αδιάκοπα μέχρι να μπει (και όταν…) το νερό στο αυλάκι, που θα αναζητούν εναγωνίως το καλύτερο, που θα πιστεύουν αυτό που κάνουν και θα είναι ορκισμένοι να επιτύχουν και ταυτόχρονα θα είναι «νοικοκύρηδες» κάνοντας προσεκτικές κινήσεις και έχοντας στο μυαλό τους planB και planC, αλλά και γνωρίζοντας τις αδυναμίες τους, το που θέλουν να πάνε, το πως να πάνε και τι πρέπει να κάνουν, προετοιμάσουν, περάσουν πριν την ολοκλήρωση των στόχων τους, θέτοντας, παράλληλα, όλο και υψηλότερους στόχους, καθώς η ουσία της επιχειρηματικότητας, η αναγκαία και ικανή συνθήκη επιτυχίας, είναι η συνεχής πολυεπίπεδη ανέλιξη.
Και όταν ένας Παίκτης αντιληφθεί και αξιοποιήσει την Ευκαιρία της αγοράς, θέσει τα θεμέλια της επιτυχίας και όταν ακόμη επιτύχει… δια μέσω της πορείας του… ή και μετά την επίτευξη του στόχου του, οφείλει, πρέπει, νιώθει υποχρέωση, επιθυμεί… να ασχοληθεί με το μείζον πρόβλημα της χώρας και να λάβει ενεργό θέση στα δρώμενα;
BARK AT THE MOON
Οι παθογένειες της διακυβέρνησης της Χώρας μας είναι αυτές που μας έφεραν στην Ελλάδα του 2016, ένα επαναλαμβανόμενο σκηνικό με αφάνταστες ομοιότητες, ξεκινώντας από την επανάσταση του ’21 μέχρι την σημερινή εμπλοκή του ΔΝΤ και της γερμανοκαθοδηγουμένης ΕΕ στα δρώμενά μας. Προβλήματα που ανέκυψαν επειδή ξένες δυνάμεις τα δημιούργησαν με τεχνάσματα και για δικούς τους λόγους, που όμως λόγω της δικής μας κουλτούρας και έλλειψης παιδείας δεν λύθηκαν ποτέ, περιτυλίγοντας και θεριεύοντας ένα «σύστημα» που πότισε και έγινε «ένα» με τον δημόσιο τομέα και τις πολιτικές κάστες, ένα δίπτυχο που πλέον είναι το ένα και αυτό. Οι πολιτικοί, αλλάζοντας συμπαίχτες και αυλοκόλακες, πιστεύουν ότι διαχειρίζονται το «σύστημα», το οποίο όμως – ως socialsystemvirus – έχει την δική του οντότητα και τελικά εκείνο τους χειραγωγεί, αφού για να ζήσουν και επιβιώσουν εντός αυτού πρέπει να του κάνουν τα χατίρια και να το ανατροφοδοτούν συνεχώς.
Σήμερα, δέχεται πιέσεις να απορροφηθεί/ενοποιηθεί από τα άλλα «συστήματα», αρχικά αυτά εξ Ευρώπης, τα οποία έχουν ένα παγκόσμιο προσανατολισμό υπό την γερμανική καθοδήγηση, και τείνουν να ενσωματωθούν σε ένα ενιαίο άξονα, ως αντίπαλο δέος αμερικανικών, ρωσικών, κινέζικων και άλλων, με μοναδικό σκοπό για εμάς την επιβίωση (ως επιθυμούν. Εικόνες που συνειρμικά φέρνουν στο νου εικόνες άλλες εικόνες βγαλμένες από ταινίες, όπως το Matrix.
Βασικοί κανόνες στον πόλεμο είναι να Επιβιώσεις και να έχεις Τακτική.
Σήμερα, ο καθένας μόνος και όλοι μαζί οφείλουμε να ανταπεξέλθουμε στις καταστάσεις, υιοθετώντας μια στρατηγική που πρέπει να κινείται σε διττό άξονα, από τη μια την αφύπνιση των σημερινών ενεργών πολιτών και από την άλλη (και κυρίως) την παρακίνηση των νέων γενιών.
Ο καθένας ξεχωριστά, με το franchising ως εργαλείο, και όλοι μαζί ασυντόνιστα, αλλά με το ίδιο - τελικά – αποτέλεσμα, μπορούμε να διεισδύσουμε στο εξωτερικό, εντυπωσιάζοντας και «πουλώντας» concepts, ιδέες, τεχνογνωσία, συστήματα, πακέτα, υπεραξίες, εμπειρίες, αρκεί να μη τα παρατήσουμε, όταν θα αρχίσουμε να πιάνουμε τους στόχους μας, επαναπαυόμενοι σε μια μεγάλη επιτυχία, διότι για να μείνει κάτι τελικά… θα πρέπει η επιτυχία να είναι τεράστια.
Το, δε, «σύστημα» για αλλάξει θα πρέπει να υπάρχει καθημερινή απαίτηση από τον εαυτό μας και από τους συναλλασσόμενους με εμάς για την επίτευξη του «σωστού», δηλαδή αυτού που, ενώ είναι γνωστό ότι πρέπει να γίνει, υπερισχύει το «δε βαριέσαι». Καθημερινός προσανατολισμός όλων προς όλους για μια νέα Ελλάδα, απαλλαγμένη από μιζέρια, βόλεμα, τεμπελιά, ανευθυνότητα, ματαιοδοξία, θλίψη, κακομοιριά, γκρίνια.
Αν μη τι άλλο, διαθέτουμε πλέον και την ωριμότητα και την γνώση και την ικανότητα σκέψης για να αναδημιουργήσουμε το καλύτερο, αφού εκτιμώ ότι έχουν πλέον ευαισθητοποιηθεί και οι πλέον απαθείς μάζες του πληθυσμού. Τώρα είναι η ευκαιρία της πραγματικής Αλλαγής, διαθέτοντας τον πλέον ιδανικό συνδυασμό καταλυτικών παραγόντων, με την σημερινή Κρίση να αναδεικνύεται ως η απόλυτη Ευκαιρία για μια κοσμοϊστορική ανατροπή.