Το Franchising (Δικαιόχρηση) κατάγεται ως όνομα από το γαλλικό λεξιλόγιο, αν και ως τρόπος συνεργασίας και ανάπτυξης θεωρείται από πολλούς ότι προέρχεται από ελληνικές πρακτικές της Αρχαίας Ελλάδος. Αποτελεί έναν εκπληκτικό θεσμό και τρόπο επιχειρηματικής συνεργασίας όπου διακρίνονται δυο μέρη, ο Δικαιοδόχος που απολαμβάνει τα επιχειρηματικά μυστικά, τεχνογνωσία και υποστήριξη του Δικαιοπαρόχου, ο οποίος έχει δημιουργήσει και έχει δοκιμάσει επιτυχημένα τόσο ένα ολοκληρωμένο επιχειρηματικό σύστημα, όσο και τις διεργασίες αποτελεσματικής και πλήρους υποστήριξης των συνεργατών – δικαιοδόχων του.
Σύμφωνα με τους FinancialTimes, οι συνολικές πωλήσεις των αλυσίδων δικαιόχρησης στις ΗΠΑ, ισοδυναμούν με την 7η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη στον κόσμο! Η δημοτικότητα της Δικαιόχρησης αυξάνει συνέχεια σε όλο τον κόσμο και αποτελεί έναν δυνατό μοχλό ανάπτυξης των εθνικών οικονομιών, δημιουργώντας πλήθος πολύ μικρών επιχειρήσεων (κάτω των 25 ατόμων), συνεισφέροντας στην καταπολέμηση της ανεργίας, ενθαρρύνοντας την επιχειρηματικότητα και την ιδιωτική πρωτοβουλία, δημιουργώντας επιχειρηματικές μονάδες βιώσιμες στον χρόνο που προσφέρουν ευημερία και καταξίωση.
Η πρώτες επίσημες αναφορές της σύγχρονης εποχής για το Franchising έχουν την ρίζα τους το 1850 με τον Isaac Singer, ο οποίος θέλοντας να ενισχύσει το δίκτυο πωλήσεων των ραπτομηχανών του παρείχε υποστήριξη, εκπαίδευση και τεχνογνωσία, δημιουργώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ένα σύστημα franchise.
Στη συνέχεια το franchising χρησιμοποιήθηκε κυρίως από αλυσίδες εστίασης, οι οποίες βασίσθηκαν στο κοινό όνομα, μενού, προμηθευτές και διακοσμητικά στοιχεία. Η μεγάλη ανάπτυξη του θεσμού παρατηρήθηκε την περίοδο 1930 – 1950 στις ΗΠΑ, κυρίως στο χώρο της εστίασης και των ξενοδοχείων.
Στην Ελλάδα, τα πρώτα σοβαρά δείγματα αναφέρονται στις αρχές του ’80, με περίπου 100 αλυσίδες στα μέσα του ’90 και πλέον άνω των 500 εταιρειών να έχουν υιοθετήσει το franchising ως κύρια στρατηγική ανάπτυξης. Η περίοδος του 2000 λόγω της έντονης χρηματιστηριακής ευφορίας έδωσε τεράστια ώθηση στον θεσμό, επιταχύνοντας τις διαδικασίες ωρίμανσης και η μετέπειτα κρίση του ΧΑΑ οδήγησε τόσο στην δημιουργία πολύ ισχυρής τεχνογνωσίας αναφορικά με την υποστήριξη των μονάδων δικαιόχρησης από τις μητρικές εταιρείες, όσο και στην ενημέρωση της επιχειρηματικής – επενδυτικής αγοράς για την πραγματική φύση του θεσμού και τα κρίσιμα στοιχεία που οφείλει να συγκεντρώνει κάθε αλυσίδα προκειμένου να επιτύχει μακροχρόνια ευημερία.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Τα πλεονεκτήματα του franchising είναι πολλά, τόσο για τους δικαιοδόχους, όσο και για τους δικαιοπαρόχους, αλλά και για τους ίδιους τους καταναλωτές και φυσικά για την εθνική οικονομία. Το franchising ως τρόπος έκφρασης της επιχειρηματικότητας, και όχι ως επένδυση, προικοδοτείται από μια σειρά προνομίων που παρέχουν έναντι εφάπαξ ή/και συνεχόμενης αμοιβής οι δικαιοπάροχοι προς τους δικαιοδόχους και τους διασφαλίζουν τις ενδεδειγμένες κινήσεις που θα τους οδηγήσουν σε επαγγελματική καταξίωση και οικονομική ευρωστία.
Ταχεία Έναρξη
Ένα βασικό πλεονέκτημα του θεσμού αφορά στην αρχική υποστήριξη που παρέχουν οι δικαιοπάροχοι προς τους δικαιοδόχους. Έχοντας γνώση, εμπειρία, υλικοτεχνικές και ανθρώπινες υποδομές προσφέρουν στους νέους συνεργάτες τους ταχύτητα και ταυτόχρονα περιορίζουν στο ελάχιστο τα πιθανά λάθη. Επιλογή και εύρεση εμπορικού καταστήματος ταχεία διαμόρφωση χώρου, άμεσος εφοδιασμός με εμπορεύματα, εκπαίδευση, διαδικασίες λειτουργίας, μηχανογραφικά συστήματα, έχουν ως αποτέλεσμα την πλήρη λειτουργία κάθε μονάδας δικαιόχρησης σε ελάχιστο χρόνο.
Ανάπτυξη
Οι δικαιοπάροχοι αναπτύσσονται γρήγορα βασιζόμενοι τόσο στα αρχικά κεφάλαια των συνεργατών τους, όσο και στην διάθεση των τελευταίων να επιχειρήσουν. Τα δίκτυα επεκτείνονται τόσο σε εθνική διάσταση, όσο και εκτός συνόρων της χώρας. Οι μονάδες δικαιόχρησης λειτουργούν υπό τους ίδιους τους ανθρώπους που επένδυσαν και όχι από υπαλλήλους με αυξημένες αποδόσεις και κίνητρα.
Τεχνογνωσία
Τόσο η αρχική τεχνογνωσία, όσο και η συνεχόμενη βελτίωση και ανανέωση αυτής, σε όποια διάσταση κι αν το δει κανείς, αποτελεί, πλέον, σημαντικό παράγοντα επιβίωσης. Η γνώση της αγοράς, η βελτίωση των προϊόντων, οι ανακαινίσεις των χώρων, οι επικοινωνιακές κινήσεις, δημιουργούν τις απαραίτητες συνθήκες για να έρθουν και να παραμείνουν οι πελάτες. Η πολυπλοκότητα του σημερινού ανταγωνιστικού περιβάλλοντος και οι ταχείς ρυθμοί αλλαγής δεν επιτρέπουν σε μεμονωμένες αυτόνομες επιχειρηματικές μονάδες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις και τους κινδύνους της παγκοσμιοποίησης, παρά μόνο αν ενταχθούν κάτω από ένα ισχυρό όνομα και οργανωμένη αλυσίδα.
Κύρος
Οι καταναλωτές εμπιστεύονται επώνυμες αλυσίδες, τόσο για την ποιότητα που θα λάβουν, όσο και για την τιμή που θα τους κοστίσουν. Οι καταναλωτές αποφεύγουν το άγνωστο όλο και περισσότερο, καθώς ευαισθητοποιούνται σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας σε κάθε κλάδο από τα τρόφιμα, τα υλικά των ρούχων, την ασφάλεια των παιχνιδιών και των ηλεκτρικών συσκευών.
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν μειονεκτήματα και σκοτεινά σημεία, τα οποία από την στιγμή που ο θεσμός χρησιμοποιηθεί συνετά και γίνει χρήση του υφιστάμενου – και προηγμένου πλέον – know how, θεωρούνται ανάξια λόγου.
Έλεγχος
Οι δικαιοδόχοι, παρόλο που σε αυτούς ανήκει η μονάδα – επιχείρηση franchise, δεν έχουν απόλυτα δικαιώματα και δεν τους επιτρέπεται να λάβουν πρωτοβουλίες παρά μόνο από έγκριση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο προστατεύονται οι ίδιοι καθώς διαφορετικά θα διατάρασσαν την ομοιογένεια και την κοινή εικόνα της ομάδας – αλυσίδας και ενδεχομένως θα έκαναν άμεσα επιζήμιες επιλογές (π.χ. προμηθευτές χαμηλής τιμής αλλά και ποιότητας)
Κόστος
Οι ποιοτικές προδιαγραφές των αλυσίδων δεν είναι ιδιαίτερα υψηλές αλλά είναι απόλυτα καθορισμένες. Δεν υπάρχει δυνατότητα για σταδιακές επενδύσεις, ούτε για ημίμετρα. Το κάθε κατάστημα πρέπει να διαμορφωθεί και να εξοπλισθεί σωστά από την πρώτη στιγμή, ώστε να προσφέρει στους πελάτες του τις ελάχιστες προδιαγραφές συνολικής εξυπηρέτησης που έχει ορίσει και ακολουθεί η εκάστοτε αλυσίδα.
*****
Ένα σημαντικό συμπέρασμα που προκύπτει από την πορεία του θεσμού στη χώρα μας τα τελευταία 20 χρόνια, πέρα από την συμβολή του στην εθνική οικονομία και στην ανάδειξή του ως την καλύτερη επιχειρηματική επιλογή, αφορά στο γεγονός ότι έχει δημιουργηθεί μια καταπληκτική τεχνογνωσία στην Ελλάδα, η οποία καλύπτει το σύνολο των φάσεων του franchising, από τον αρχικό σχεδιασμό του επιχειρηματικού concept και συστήματος μέχρι την υποστήριξη των δικαιοδόχων και τη συνεχή εξέλιξη του ίδιου του συστήματος.
from the editors of FRANCHISE BUSINESS.
Proudly developed by aDa.gr in Greece.