Το Made in Greece σε συρρίκνωση (ετήσια έκθεση του ΙΝΕΜΥ ΕΣΕΕ)

Η οικονομική συγκυρία και ο εντεινόμενος ανταγωνισμός διαμορφώνουν ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο περιβάλλον για το ελληνικό λιανεμπόριο. Από τη μία πλευρά, η εκτίναξη του πληθωρισμού και η ακρίβεια αναγκάζουν τα νοικοκυριά να κατανέμουν το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων τους σε βασικές ανάγκες, όπως η διατροφή, η στέγαση και η υγεία. Από την άλλη, οι αυξανόμενες προκλήσεις και οι τεκτονικές αλλαγές στην αγορά οδηγούν σε σημαντικές ανακατατάξεις, όπως αποκαλύπτει η φετινή έκθεση του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΙΝΕΜΥ ΕΣΕΕ).

Μείωση μικροκαταστημάτων – Αναδιανομή επιχειρηματικών μεγεθών

Σύμφωνα με την έκθεση, τα μικροκαταστήματα συρρικνώνονται σταθερά. Το ποσοστό των επιχειρήσεων με χαμηλό κύκλο εργασιών (έως 20.000 ευρώ) μειώθηκε στο 32% το 2024, από 36% το 2023 και 40% το 2022. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μεταξύ 50.001 και 100.000 ευρώ αυξήθηκαν από 13% το 2023 σε 24% το 2024, ενώ εκείνες με κύκλο εργασιών άνω των 100.001 ευρώ μειώθηκαν από 13% σε 6%, επιστρέφοντας σε χαμηλότερα επίπεδα προηγούμενων ετών.

Συρρίκνωση του ελληνικού προϊόντος – Αύξηση εισαγωγών

Η έκθεση καταγράφει σημαντική μείωση του μεριδίου των ελληνικών προϊόντων στο λιανεμπόριο. Ενώ το 2020 το μερίδιο των ελληνικών προϊόντων στις λιανεμπορικές προμήθειες ήταν 72%, μειώθηκε στο 36% το 2024. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκαν από 22% το 2023 σε 35% το 2024, ενώ οι εισαγωγές από την Ασία έφτασαν το 21%, γεγονός που αποδίδεται στη διεύρυνση των εμπορικών δικτυώσεων προς αναζήτηση φθηνότερων προϊόντων.

Διαταραχή εμπορικών σχέσεων

Το 2024, το 36% των επιχειρήσεων διέκοψε συνεργασίες με προμηθευτές, έναντι 25% το 2023, καταγράφοντας την υψηλότερη αναλογία μεταξύ των ετών. Η παραδοσιακή σταθερότητα στις εμπορικές σχέσεις του ελληνικού λιανεμπορίου δείχνει να διαταράσσεται, γεγονός που αντικατοπτρίζει την ανάγκη των επιχειρήσεων να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.

Προκλήσεις και προτεραιότητες

Οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις αφορούν την οικονομική πίεση και τις εξωτερικές μεταβολές των τιμών. Η διαχείριση των ανατιμήσεων και το ενεργειακό κόστος επηρεάζουν έντονα τη λειτουργία τους, ενώ η ρευστότητα και οι οικονομικές υποχρεώσεις παραμένουν σοβαρά προβλήματα.

Παράλληλα, το κόστος του ψηφιακού μετασχηματισμού αναγνωρίζεται ως μετρίως σημαντικό, ενώ η πρόσβαση στη χρηματοδότηση συνεχίζει να αποτελεί πρόκληση, ειδικά για τις μικρές επιχειρήσεις. Η πράσινη μετάβαση και η επιχειρηματική διαδοχή εμφανίζονται ως χαμηλότερης προτεραιότητας ζητήματα.

Το ελληνικό λιανεμπόριο βρίσκεται σε κρίσιμο μεταβατικό στάδιο. Οι μικρές επιχειρήσεις συρρικνώνονται, το ελληνικό προϊόν χάνει έδαφος και οι εμπορικές σχέσεις μεταβάλλονται. Οι επιχειρήσεις επικεντρώνονται στη διαχείριση άμεσων οικονομικών πιέσεων, με τη στρατηγική προσαρμογή να αποτελεί μονόδρομο για την επιβίωση και ανάπτυξή τους.