Την προηγούμενη δεκαετία, η άνοδος στην αγορά και η αλλαγή στις καταναλωτικές συνήθειες μέσω πιστώσεων, κοινώς δανείων, οδήγησε στην δημιουργία πολλών καταστημάτων, σαφέστατα περισσοτέρων απ’ ότι άρμοζε, τα οποία, όμως, μέσα στη γενικότερη κατανάλωση επιβίωναν και πολλά εξ αυτών παρουσίαζαν έσοδα στο ένα εκατ. ευρώ και σημαντικά κέρδη.

Πολλές εταιρείες, ανώριμες όσο αφορά την εμπειρία των ιδιοκτητών τους, πολύ φυσικά χρηματοδότησαν την ανάπτυξή τους με δάνεια και πλαφόν, όπως και οι καταναλωτές, αλλά και οι πελάτες χονδρικής τους ή οι δικαιοδόχοι τους, όπως άλλωστε και το δημόσιο, που για δεκαετίες μας δείχνει το καλό παράδειγμα!

Το όλο παιχνίδι ήταν μια πόκα, σχεδιάζω, δανείζομαι, ρισκάρω και υλοποιώ. Κατά βάση κερδίζω, αφού η οικονομία πάει μπρος, έστω και πλασματικά.

Τώρα, όμως, οι καταστάσεις άλλαξαν. Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν καταναλώνουν. Και αν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας, οι δημόσιοι υπάλληλοι ήταν η ραχοκοκαλιά της κατανάλωσης! Δεν φταίνε αυτοί που κάποιος τους προσέλαβε, και τους έταξε κ.λπ. Όμως, όπως ο κάθε υπάλληλος στον ιδιωτικό τομέα, που από πάντα εργαζόταν άνω των 10 ωρών ανά ημέρα και ήταν πάντα σε καθεστώς κρίσης - κριτικής, έτσι και οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα, όχι μόνο οφείλουν να εργάζονται στις ίδιες με όλους μας συνθήκες εργασίας, αλλά να αλλάξουν την συμπεριφορά τους, όπου οι προϊστάμενοι και οι απλοί υπάλληλοι είχαν πάρει ύφος φεουδάρχη.

Ας μη συζητάμε για την κατανάλωση από τον ιδιωτικό τομέα και από τους ανέργους. Πέρα από μερικούς business, media και sport VIPs, με ετήσια εισοδήματα εκατομμυρίων (μέχρι να ξυπνήσουν οι εργοδότες τους), ποιος καταναλώνει σήμερα;

Η συμπιεσμένη ζήτηση έχει οδηγήσει την πλειοψηφία των πολύ μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων κάτω από το νεκρό σημείο. Είναι όλοι στο κόκκινο. Εξαιρούνται κάποιες πολυεθνικές που τις συντηρούν οι μητρικές τους. Εξαιρούνται κάποιοι λιγοστοί κλάδοι.

Εξαιρούνται, όμως, και όλοι όσοι έπιασαν γρήγορα το φτυάρι, σταμάτησαν να τζογάρουν στα entry fees των δικαιοδόχων τους, στις προμήθειες των κατασκευαστικών, στις άστοχες διαφημίσεις τους, στα πολυτελή γραφεία τους, στα ακριβά ενοίκια, στη «μούρη» και στο «δήθεν». Εξαιρούνται όσοι ήταν, έγιναν και είναι νοικοκυραίοι.

Να ανα-διαπραγματευτούμε τα ενοίκια, να κόψουμε το υπεράριθμο προσωπικό, να δώσουμε outsourcing ότι μπορούμε, να αμείβουμε με τις αποδόσεις, να απαγκιστρωθούμε από τα πλαφόν και τα δάνεια, να συναλλασσόμαστε τοις μετρητοίς (ΝΑΙ!), να μάθουμε τι είναι internet και να το αξιοποιήσουμε, να προσέχουμε τα λογιστικά και τα ασφαλιστικά, να βάλουμε τάξη, να οργανωθούμε λιτά και αποδοτικά, να προσφέρουμε στον καταναλωτή σωστό προϊόν, στη σωστή τιμή.

Ας βγάλουμε από το συρτάρι το business plan, ας δούμε τι γίνεται και εκτός χώρας, ας νιώσουμε την αγορά από κοντά, πέρα από την τηλεόραση και τις εφημερίδες.

Για μερικά χρόνια, πες 10 να είσαι μέσα, θα ζούμε σκεφτόμενοι «οικονομικά», value for money, added value, χωρίς περιττά, χωρίς γκλαμουριές, και μακάρι να ‘ναι έτσι για να ζήσουν τα παιδιά μας σε μια σωστή Ελλάδα, με άλλο ήθος πολιτικών και πολιτών.

Η ευκαιρία είναι τώρα, όποιος μπει στην αγορά ως επιχειρηματίας (βλ. δικαιοδόχος) για να βγάζει δυο χιλιαρικάκια και να επιζήσει, όποιος (βλ. δικαιοπάροχος) το ‘χει (το προϊόν) και το αναπτύξει με κέφι δικό του και με σεβασμό στους συνεργάτες του (βλ. δικαιοδόχοι).

Ήδη, δείτε πόσα καταστήματα ανοίγουν ή καλύτερα δείτε πόσα απ’ αυτά που ανοίγουν είναι franchise, δείτε και ποια κλείνουν και ποια από αυτά είναι franchise. Δεν έχουν σημασία τα νούμερα και η διείσδυση του θεσμού, τα στατιστικά και οι αναλύσεις. Μια βόλτα στους νυν και τέως εμπορικούς δρόμους θα δείξει του λόγου το αληθές.

Έλληνες. Καλό κουράγιο και εμπιστοσύνη στο μέλλον της Ελλάδας μας.