FRANCHISE: Πόσα χρήματα θα βγάζεις με μια μικρή επένδυση;

Θες να μάθεις ρεαλιστικά πόσα χρήματα θα βγάζεις με μια μικρή επένδυση με εκτίμηση απόσβεσης σε 18 μήνες; Μη περιμένεις όμως μια “μαγική συνταγή” που να λειτουργεί παντού. Το franchise δεν είναι φάρμακο για όλα — είναι όμως εργαλείο. Και όπως κάθε εργαλείο, αποδίδει ανάλογα με το χέρι που το κρατάει, την περιοχή, την αγορά και τα νούμερα που βάζεις κάτω.

Τι σημαίνει «αποσβέσεις 18 μηνών» στην πράξη

Όταν ακούς “αποσβέσεις 18 μηνών” εννοούμε ότι προϋπολογίζεις το αρχικό κεφάλαιο (π.χ. κόστος κατασκευής, εξοπλισμού, entry fees) σαν ένα έξοδο που το διανέμεις οικονομικά σε 18 μηνιαίες δόσεις — σαν να θέλεις το επενδεδυμένο ποσό να «επιστραφεί» λογιστικά. Αυτό αυξάνει το μηνιαίο κόστος που πρέπει να καλύψει η επιχείρηση στο βραχυπρόθεσμο διάστημα.

Στην πράξη: αν επενδύσεις 90.000 Ευρώ προ ΦΠΑ, τότε η μηνιαία «απόσβεση» είναι 90.000/18 = 5.000 Ευρώ/μήνα — άρα €60.000 το χρόνο σε αποσβέσεις.

Αυτό που θα δούμε: για να κρίνουμε «πόσα βγάζεις», θα υπολογίσουμε:

1. Έσοδα (έτος) άρα βασισμένα σε ρεαλιστικές εκτιμήσεις ανά τύπο franchise.

2. Καθαρό περιθώριο (net margin) άρα τι μένει μετά το κόστος πωλήσεων δηλ. τις αγορές σου, τα λειτουργικά (π.χ. ενοίκια, ενέργεια), τους μισθούς, τους φόρους.

3. Αφαίρεση της ετήσιας απόσβεσης (investment/18 × 12) για να δούμε τι μένει πραγματικά τα πρώτα 1–2 χρόνια.

4. ROI (προσαρμοσμένο) = (χαρτογραφημένο καθαρό κέρδος μετά αποσβέσεων) / αρχικό επενδεδυμένο κεφάλαιο.

Σενάρια ανά κλάδο

Σημείωση: όλα τα νούμερα είναι παραδειγματικά, βασισμένα σε ρεαλιστικού εύρους τζίρων για Ελλάδα 2024–2025. Οι πράξεις είναι αυστηρές, χωρίς «μαξιλάρι» προβλέψεων.

1) Street Coffee

Υποθετικό αρχικό κόστος franchise & setup: €60.000 (entry fees, εξοπλισμός, κλπ.).

• Έσοδα: €22.000 / μήνα = €264.000 / έτος) — ρεαλιστικό για καλό σημείο πόλης.

• Καθαρό περιθώριο (μετά όλες τις λειτουργικές δαπάνες και fees): ~10% άρα €26.400 / έτος.

• Μηνιαία απόσβεση (18 μήνες): €60.000/18 = €3.333/μήνα, δηλ. ετήσια απόσβεση €40.000.

• Καθαρό μετά απόσβεσης (έτος 1) = €26.400 − €40.000 = −€13.600. ROI (προσαρμοσμένο) = −22,7%.

Συμπέρασμα: Ένα coffee shop που αποδίδει «καλό» τζίρο δεν καλύπτει την απόσβεση σε 18 μήνες — χρειάζεται ή υψηλότερο περιθώριο μεικτού κέρδους ή μικρότερο αρχικό κόστος, ή θα πρέπει να δεχθείς ότι θα αποσβέσεις σε δυο χρόνια και κάτι. Θετικό ROI της τάξεως του 10,67% επιτυγχάνεται με στόχο απόσβεσης τα τρία (3) έτη.

2) Μικρή Εστίαση

Επένδυση: €150.000 (fit-out, κουζίνα, entry fees, άδειες).

• Έσοδα: €40.000 / μήνα άρα €480.000 / έτος.

• Καθαρό περιθώριο: ~12% άρα €57.600 / έτος.

• Απόσβεση/μήνα: €150.000/18 ≈ €8.333 άρα ετήσια €100.000.

• Καθαρό μετά αποσβέσεων (έτος 1) = €57.600 − €100.000 = −€42.400. ROI = −28,3%.

Συμπέρασμα: Με απόσβεση 18 μηνών, το capex της εστίασης «πνίγεται» — δεν είναι συνήθως δυνατόν να οδηγήσει σε θετικό προσαρμοσμένο κέρδος μέσα στο πρώτο έτος. Θετικό ROI της τάξεως του 5,07% επιτυγχάνεται με στόχο απόσβεσης τα τρία (3) έτη.

3) Γυμναστήριο (boutique)

Επένδυση: €150.000 (εξοπλισμός, χώρος, διαμόρφωση). Για μεγάλα brands απαιτείται πολύ υψηλότερο κεφάλαιο.

• Έσοδα: €30.000 / μήνα (μέλη, πρόσθετες υπηρεσίες) άρα €360.000 / έτος.

• Καθαρό περιθώριο: ~18% άρα €64.800 / έτος.

• Απόσβεση/μήνα: €300.000/18 = €8.333 άρα ετήσια €100.000.

• Καθαρό μετά αποσβέσεων (έτος 1)

  = €64.800 − €1000.000 = −€35.200. ROI = −23,47%.

Συμπέρασμα: Γυμναστήριο με μεγάλο capex δεν μπορεί ρεαλιστικά να αποσβεστεί σε 18 μήνες — το σενάριο δείχνει ότι η επιθετική απόσβεση είναι μη ρεαλιστική για τέτοιες επενδύσεις. Θετικό ROI της τάξεως του 9,87% επιτυγχάνεται με στόχο απόσβεσης τα τρία (3) έτη.

4) Εκπαίδευση

Επένδυση: €80.000 (διαμόρφωση, εξοπλισμός, entry fees).

• Έσοδα: €15.000 / μήνα άρα

  €180.000 / έτος.

• Καθαρό περιθώριο: ~20% άρα €36.000 / έτος.

• Απόσβεση/μήνα: €80.000/18 = €4.444 άρα ετήσια €53.333.

• Καθαρό μετά αποσβέσεων (έτος 1)

  = €36.000 − €53.333 = −€17.333. ROI = −21,67%.

Συμπέρασμα: Εκπαιδευτικά κέντρα έχουν καλά περιθώρια, αλλά με απόσβεση 18 μηνών εξακολουθούν να δυσκολεύονται να γυρίσουν θετικό προσαρμοσμένο κέρδος — χρειάζονται κλιμάκωση ή μικρότερο αρχικό κόστος. Θετικό ROI της τάξεως του 11,67% επιτυγχάνεται με στόχο απόσβεσης τα τρία (3) έτη.

5) Λιανική σε ρούχα (small retail)

• Επένδυση: €30.000 (μικρό κατάστημα, stock, entry fees).

• Έσοδα: €15.000 / μήνα άρα €180.000 / έτος.

• Καθαρό περιθώριο: ~8% άρα €14.400 / έτος.

• Απόσβεση/μήνα: €30.000/18 = €1.667 άρα ετήσια €20.000.

• Καθαρό μετά αποσβέσεων (έτος 1) = €14.400 − €20.000 = −€5.600. ROI = −18,7%.

Συμπέρασμα: Μικρό καταστημα ρούχων με μικρό επενδυτικό κόστος μπορεί να πλησιάσει το break-even, αλλά κι εδώ 18μηνη απόσβεση πιέζει. Θετικό ROI της τάξεως του 23% επιτυγχάνεται με στόχο απόσβεσης τα δύο (2) έτη. Πρέπει να γνωρίζεις, ωστόσο, ότι οι περισσότερες αλυσίδες δουλεύουν με παρακαταθήκη και τα πράγματα αλλάζουν πολύ προς το καλύτερο.

6) Σούπερμαρκετ

• Επένδυση: €450.000 (στοκ, ψυγεία, διαμόρφωση).

• Έσοδα: €150.000 / μήνα άρα €1.800.000 / έτος.

• Καθαρό περιθώριο: ~8% άρα €144.000 / έτος.

• Απόσβεση/μήνα: €450.000/18 = €25.000 άρα ετήσια €300.000.

• Καθαρό μετά αποσβέσεων (έτος 1) = €144.000 − €300.000 = −€156.000. ROI = −34,67%.

Συμπέρασμα: Supermarket με μεγάλες επενδύσεις δεν αποσβένει σε 18 μήνες — τα κέρδη είναι volume-driven, χαμηλό margin. Θετικό ROI της τάξεως του 7% επιτυγχάνεται με στόχο απόσβεσης τα τέσσερα (4) έτη.

7) Μίνι Market

• Επένδυση: €200.000 (στοκ, ψυγεία, διαμόρφωση).

• Έσοδα: €80.000 / μήνα άρα €960.000 / έτος.

• Καθαρό περιθώριο: ~8% άρα €76.800 / έτος.

• Απόσβεση/μήνα: €200.000/18 = € 11.111 άρα ετήσια €133.333.

• Καθαρό μετά αποσβέσεων (έτος 1) = €76.800 − €133.333 = −€56.553. ROI = −28.27%.

Συμπέρασμα: Το Μίνι Μάρκετ διαφαίνεται πολύ καλύτερη επιλογή. Θετικό ROI της τάξεως του 13,4% επιτυγχάνεται με στόχο απόσβεσης τα τέσσερα (4) έτη. Πρέπει, επίσης, να σημειώσουμε ότι οι περισσότερες αλυσίδες ενισχύουν οικονομικά τους franchisees, χρηματοδοτώντας την επένδυσή τους, διαμορφώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο θετικό ROI στους 18 μήνες.

7) Υπηρεσίες

• Επένδυση: €20.000.

• Έσοδα: €8.000 / μήνα άρα €96.000 / έτος.

• Καθαρό περιθώριο: ~20% άρα €19.200 / έτος.

• Απόσβεση/μήνα: €20.000/18 = €1.111 άρα ετήσια €13.333.

• Καθαρό μετά αποσβέσεων (έτος 1) = €19.200 − €13.333 = €5.867. ROI = 29,3%.

Συμπέρασμα: Μικρές υπηρεσίες με χαμηλό αρχικό κόστος και καλά περιθώρια είναι οι μόνες που βγαίνουν θετικά όταν επιμένεις σε 18μηνη απόσβεση.

Τι μας δείχνουν τα νούμερα

Η επιθετική απόσβεση (18 μήνες) ευνοεί μόνο χαμηλού capex μοντέλα.

Αν θέλεις να απαιτήσεις την ταχεία επιστροφή κεφαλαίου (18 μήνες), τότε μόνο μικρές επενδύσεις με υψηλά περιθώρια θα βγουν θετικά — σε αντίθετη περίπτωση το αποτέλεσμα είναι αρνητικό προσαρμοσμένο κέρδος.

Τα μεγάλα κατασκευαστικά κόστη δεν αποσβένονται τόσο γρήγορα.

Αυτοί οι κλάδοι είναι volume-driven και θέλουν χρόνια για payback, όχι μήνες. Η λογική «γρήγορα να βγάλω πίσω το ποσό» συνθλίβει την ρευστότητα.

Το franchise μειώνει επιχειρησιακό ρίσκο αλλά όχι το οικονομικό φορτίο του κεφαλαίου.

Έχεις brand και support (αυτό είναι μεγάλο πλεονέκτημα), αλλά αν το αρχικό κόστος είναι μεγάλο και το καθαρό περιθώριο κέρδους μικρό, το επιχειρηματικό πλεονέκτημα δεν αρκεί για να καλύψει την επιθετική απόσβεση.

Κλάδοι με υψηλά περιθώρια ή χαμηλό αρχικό κόστος είναι οι «καλύτερες» περιπτώσεις για 18μηνη απόσβεση.

Σε κάθε περίπτωση όλοι οι κλάδου επιτυγχάνουν απόσβεση σχετικά στα σίγουρα από 3 έως 4 έτη και μην ξεχνάς ότι μέσω του franchise θα έχεις και την αμοιβή σου καθώς θα απασχολείσαι ενεργά στη νέα επιχείρησή σου, με μηνιαίες απολαβές 18.000 – 24.000 Ευρώ ετησίως.

Το franchise σημαίνει να δουλεύεις

Μια συνήθης παρεξήγηση είναι ότι πολλοί νομίζουν το franchise είναι σαν «παρκάρω τα λεφτά μου και βγαίνει απόδοση». Λάθος. Το franchise — ειδικά στα πρώτα 2–3 χρόνια — απαιτεί ενεργό ρόλο:

• Hands-on management: πρέπει να έχεις ελέγχεις ποιότητα, προσωπικό, πελατεία.

• Χρόνος και ενέργεια: τα πρώτα χρόνια απαιτούνται πολλές ώρες εργασίας.

• Διοικητική ικανότητα: χειρίζεσαι μισθοδοσίες, προμηθευτές, marketing, σχέσεις με franchisor.

• Προσαρμοστικότητα: όταν κάτι δεν δουλεύει, πρέπει να παίρνεις γρήγορα αποφάσεις.

Στην ουσία το franchise είναι ένας δρόμος αυτο-απασχόλησης χωρίς το ρίσκο της start-up ιδέας, αλλά ταυτόχρονα απαιτεί ενεργή συμμετοχή για να πετύχεις, ειδικά αν θέλεις να το κλιμακώσεις και να αυξήσεις τα κέρδη σου.

Αν θες “παθητικό εισόδημα” χωρίς να σηκωθείς από την καρέκλα, τότε ETFs / Robo-advisors / καταθέσεις είναι πιο κοντά σε αυτό. Το franchise είναι μικτή κατηγορία: επένδυση + εργασία.

Το check-list

Μη δεσμεύεσαι σε 18 μήνες χωρίς αριθμούς.

Κάνε τη δική σου εκτίμηση τζίρου & μικτού περιθωρίου, βάλε τα royalties και τα marketing fees και τρέξε τα νούμερα με την άνεσή σου. Αν το «after-amortization» βγαίνει αρνητικό, επιμήκυνση απόσβεσης ή μείωση κόστους είναι μονόδρομος.

Ζήτα πραγματικά P&L και cases franchisors.

Ζήτα από τον franchisor πραγματικά παραδείγματα καταστημάτων, με τζίρους, κόστη και προφίλ τοποθεσίας (και όχι μόνο «μέσο κόστος»). Γίνε κουραστικός — έχεις το δικαίωμα.

Εξέτασε μικρά formats / light-capex models.

Στην Ελλάδα έχουν εμφανιστεί small-footprint μοντέλα με μικρό αρχικό κόστος και έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να «αντέξουν» 18μηνη απόσβεση.

Υπολόγισε ρευστότητα μήνα-μήνα (cashflow).

Η λογιστική απόσβεση είναι μια υπόθεση — αλλά η πραγματική ρευστότητα είναι αυτή που σε κρατάει στη ζωή. Βάλε buffer 3–6 μηνών λειτουργικών εξόδων.

Μην ξεχνάς τους φόρους και τα νομικά.

Διαβάστε προσεκτικά την σύμβαση franchise, υποχρεώσεις, exclusivity, termination, training, procurement rules.

Σκέψου multi-unit από την αρχή.

Αν το μοντέλο είναι replicable και έχει economies of scale, το δεύτερο και τρίτο κατάστημα βελτιώνουν δραστικά τα οικονομικά σου.

Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει

Κερδίζουν (σενάριο 18μηνης απόσβεσης): μικρές υπηρεσίες, low-capex retail, μικρές σχολές/εκπαιδευτικά μοντέλα με γεμάτα τμήματα — δηλαδή μοντέλα με χαμηλό αρχικό κόστος και σχετικά υψηλό περιθώριο.

Χάνουν (ή πιέζονται ασφυκτικά): μεγάλα capex μοντέλα — gyms, supermarkets, μεγάλα εστιατόρια, και γενικά ό,τι απαιτεί >€150k–300k αρχικό κεφάλαιο. Αυτά δεν αποσβένουν σε 18μηνο χωρίς πολύ μεγάλο τζίρο ή εξαιρετικά υψηλά περιθώρια.

Ο μέσος δρόμος: street food σε prime θέση, μικρές αλυσίδες με χαμηλό capex και πολύ καλό location μπορούν να πλησιάσουν break-even σε 18–36 μήνες, αλλά όχι πάντα σε 18 μήνες αυστηρά.

Μικρός οδηγός

1. Ξεκίνα με clear business plan: 12–36 μήνες cashflow projection.

2. Ζήτα «store-level financials» από τον franchisor.

3. Φτιάξε buffer 6 μηνών λειτουργικών εξόδων.

4. Μην εμπιστεύεσαι μόνο «marketing speak» — ρωτάς για πραγματικά καταστήματα.

5. Σκέψου scalability: αν θα πάρεις 1 κατάστημα, πώς θα πάρεις 3; ποιες είναι οι εκπτώσεις;

6. Υπολόγισε τα royalties ως το «σκληρό» κόστος μέσα στο μικτό περιθώριο.

Η αλήθεια

Θες να βγάλεις λεφτά γρήγορα με franchise στην Ελλάδα; Έχεις δύο επιλογές:

1. Επενδύεις σε χαμηλό αρχικό κόστος μοντέλα που έχουν καλό περιθώριο και ρίχνεσαι μέσα, δουλεύεις, κλιμακώνεις. Αυτό μπορεί να αποδώσει μέσα σε 18 μήνες.

2. Επενδύεις σε μεγάλο capex και αποδέχεσαι ότι το payback είναι μεσο-μακροπρόθεσμο (3–4+ χρόνια).

Το franchise δεν είναι τυχερό παιχνίδι, είναι μια σοβαρή επιχειρηματική πρόταση. Σήμερα υπάρχουν low-capex models σε παρά πολλά segments, και οι ευκαιρίες υπάρχουν και σε περιμένουν να τις ανακαλύψεις.